Bierzmowanie jest sakramentem, który jest dopełnieniem chrztu i w którym zostajemy obdarzeni Duchem Świętym. Kto w wolności decyduje się na życie jako dziecko Boże i poprzez znaki nałożenia rąk i namaszczenia krzyżmem prosi o Ducha Bożego, otrzymuje siłę, aby świadczyć o Bożej miłości i potędze słowem i czynem. Staje się wówczas pełnoprawnym, odpowiedzialnym członkiem Kościoła katolickiego. (Youcat 203)
Wymagania, które musi spełnić kandydat:
- Kandydat jest ochrzczony, przystąpił do I Komunii Świętej;
- Regularnie uczestniczy we Mszach świętych niedzielnych i świętach nakazanych;
- Uczęszcza na katechezy szkolne;
- Chce pogłębiać swoją wiarę;
- Chce dobrowolnie przystąpić do sakramentu;
- Jest świadomy darów, które otrzyma oraz obowiązków, które będzie musiał wykonać w związku otrzymaniem Darów Ducha Świętego.
Obowiązek przyjęcia sakramentu bierzmowania
Obowiązek przystąpienia do sakramentu bierzmowania jest aktualny od momentu przystąpieniu do pierwszej Komunii Świętej i osiągnięciu pewnego stopnia dojrzałości emocjonalnej i duchowej. Przez sakrament bierzmowania ochrzczeni jeszcze ściślej wiążą się z Kościołem, otrzymują moc Ducha Świętego. W ten sposób jeszcze bardziej są zobowiązani do szerzenia wiary słowem i uczynkiem oraz do bronienia jej, a także dbaniem o wspólnotę Kościoła Świętego.
Wiek kandydata
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa sakrament bierzmowanie był udzielany od razu po chrzcie zarówno dorosłym jak i dzieciom.
Konferencja Episkopatu Polski wydała 16.01.1975 r. instrukcję, wg której sakramentu bierzmowania należy udzielić młodzieży w wieku 14 – 15 lat.
Podczas bierzmowania na duszy ochrzczonego chrześcijanina zostaje odciśnięte niezatarte duchowe znamię, które można otrzymać tylko raz i które takiego człowieka na zawsze naznacza jako chrześcijanina. Dar Ducha Świętego jest mocą z góry, dzięki której ta ki człowiek uwiarygodnia swoim życiem łaskę otrzymaną na chrzcie i staje się “świadkiem” Chrystusa. (Youcat 205)
Szafarz bierzmowania
Szafarzem zwyczajnym bierzmowania jest biskup. Jednak w poszczególnych przypadkach z ważnej przyczyny (np. bardzo duża liczba bierzmowanych, brak czasu) może dobrać sobie do pomocy prezbiterów, aby udzielić tego sakramentu. W przypadku osób znajdujących w niebezpieczeństwie śmierci, bierzmowania może udzielać proboszcz, a nawet kapłan.
Świadek bierzmowania
Podobnie jak przy sakramencie chrztu, tak i przy sakramencie bierzmowania przyjmującemu sakrament powinien towarzyszyć świadek. Jego obowiązkiem jest troszczyć się, aby bierzmowany postępował jak prawdziwy uczeń Chrystusa, wiernie wypełnił zobowiązania, które wynikają z tego sakramentu.
Świadkiem bierzmowania może być ten kto:
- Jest wyznaczony przez przyjmującego bierzmowanie lub jego rodziców, a w razie ich braku przez proboszcza lub szafarza bierzmowania; jest do tego odpowiedni i ma intencje pełnienia tego zadania;
- Ukończył 16 rok życia;
- Jest katolikiem bierzmowanym, uczestniczy we Mszach świętych, przystępuje do sakramentu pokuty i pojednania oraz prowadzi życie zgodne z wiarą nauką Kościoła Katolickiego;
- Nie ma wymierzonej kary;
- Nie jest ojcem ani matką bierzmowanego;
- Nie jest ekskomunikowany przez Kościół Katolicki.
Zaleca się, aby świadkiem był chrzestny/chrzestna, albo ktoś bliski, najlepiej z rodziny, który zna i może potwierdzić, że kandydat jest dojrzałym chrześcijaninem. Nie zabrania się jednak możliwości wyboru innych osób na świadka bierzmowania.
Przygotowanie do sakramentu
Rodzice i duszpasterze są zobowiązani do troski o to, by kandydaci zostali właściwie przygotowani do przyjęcia sakramentu bierzmowania. Kandydat w trakcie trwania przygotowania wybiera sobie imię świętego lub błogosławionego patrona, który ma być dla niego wzorem do naśladowania.
Miejsce przygotowania i przyjęcia sakramentu
Zgodnie z zaleceniem Katechizmu Kościoła Katolickiego parafia jest najwłaściwszym miejscem przygotowania do tego sakramentu: „Katecheza przed bierzmowaniem powinna także starać się obudzić zmysł przynależności do Kościoła Jezusa Chrystusa, zarówno do Kościoła powszechnego jak i wspólnoty parafialnej. Na tej ostatniej spoczywa szczególna odpowiedzialność za przygotowanie kandydatów do bierzmowania” (KKK 1309). Natomiast Polskie Dyrektorium Katechetyczne przypomina, że: „parafia jest uprzywilejowanym miejscem dla katechezy przygotowującej do przyjmowania sakramentów świętych” (PDK 107). Zatem właściwym miejscem przygotowania młodzieży do sakramentu bierzmowania jest parafia zamieszkania kandydata. Do sakramentu bierzmowania dopuszcza proboszcz z parafii zamieszkania kandydata lub wyznaczony przez niego ksiądz.
Przyjęcie tego sakramentu daje możliwość:
- Wstąpienia do nowicjatu i dopuszczenia do święceń kapłańskich;
- Zawarcia małżeństwa oraz pełnienia zadania chrzestnego i świadka bierzmowania;
- Kandydowania do parafialnych rad duszpasterskich.